Als je iets hoort, ziet of leest kun je je afvragen of dat de werkelijkheid is, of dat het maar een verhaaltje is. Als er onverwacht iets gebeurt, een ongeluk, of er valt een glas, of de stroom valt uit, of iemand overkomt wat, dat zijn de reacties vaak puur en laten zien wat jou en de ander echt beweegt. Als je dit met je eigen ogen ziet en hoort weet je dat het oprecht en echt is.
Als je er zelf niet bij was en je hoort een verhaal over een gebeurtenis van iemand anders dan is dit al gekleurd. De ander heeft de gebeurtenis op zijn of haar manier geïnterpreteerd en heeft er van alles bijgehaald om dat wat er gebeurd is te kunnen bevatten en een plekje te kunnen geven. Op zich is hier niets mis mee. Zo werkt ons brein gewoon. Maar je mag over dat wat de ander, soms met veel emotie en gebaren, vertelt best kritisch zijn. Stel maar wat vragen. Probeer er maar een beetje in te prikken.
Als de belangen groter zijn dan is er een andere dynamiek aan de gang. Zodra er geld of macht, of een combinatie van die twee, mee gemoeid is dan is het verstandig om echt op je hoede te zijn.
Als je bijvoorbeeld iets op televisie ziet, of een of ander nieuwsbericht leest, of je krijgt een e-mailtje met een mooie aanbieding, of een verzoek neem dan even pauze. Vertraag even. Denk even hardop, wie heeft hier belang bij wanneer ik hierop inga? Wanneer ik me laat verleiden om geld over te maken. Of wanneer ik me laat verleiden om mijn aandacht hier aan te schenken.
Wat je voorgeschoteld krijgt is een verhaal. Wat het losmaakt is een gevoel. Dat gevoel kan goed voelen. Er komt dopamine vrij. Je wil meer lezen of zien. Je wilt geloven wat er beweerd wordt. Je wilt je aandacht en misschien ook je geld weggeven.
Denk weer na wie er belang bij heeft dat jij jouw tijd en geld aan dat initiatief, dat product, of dat platform geeft. Het verhaal zegt dat jij er beter van gaat worden. Dat het iets voor jou oplost. Dat je het nodig hebt. Is dat werkelijk zo? Wees eens even heel eerlijk? Heb je dat product, dat zalfje, dat boek, dat abonnement echt nodig? Echt? Nou, dan moet je het doen. Zo niet, leg het weg. Laat het los. Zet die TV uit. Haal die app van je telefoon. Laat je niet meeslepen.